Chào bán lần đầu ra công chúng (IPO) là bước tiến quan trọng đưa doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn quy mô lớn và chuẩn mực quản trị cao hơn. Tuy nhiên, IPO chỉ bền vững khi doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ yêu cầu pháp lý từ điều kiện chào bán, hồ sơ, thủ tục với cơ quan quản lý. Bài viết này hệ thống hóa các yếu tố pháp lý trọng yếu theo pháp luật Việt Nam hiện hành, giúp doanh nghiệp chuẩn bị đúng và đủ ngay từ đầu, đồng thời hỗ trợ nhà đầu tư có cơ sở đánh giá tính minh bạch của tổ chức phát hành.
Hãy cùng Vietcap tìm hiểu nội dung này qua bài viết sau đây.
Mục lục:
1. Khái niệm
2. Tìm hiểu chung về điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO)
2.1. Các chỉ tiêu định lượng
2.2. Các chỉ tiêu định tính
3. Điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) tại Việt Nam
4. Vai trò của việc thiết lập các điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO)
1. Khái niệm
Căn cứ Khoản 1 Điều 10 Nghị định 155/2020/NĐ-CP, Chào bán chứng khoán lần đầu ra công chúng bao gồm:
a) Chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng để huy động thêm vốn cho tổ chức phát hành;
b) Chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng để trở thành công ty đại chúng thông qua thay đổi cơ cấu sở hữu nhưng không làm tăng vốn điều lệ của tổ chức phát hành;
c) Kết hợp hình thức quy định tại các điểm a, b khoản này;
d) Chào bán chứng chỉ quỹ lần đầu ra công chúng để thành lập quỹ đầu tư chứng khoán.
2. Tìm hiểu chung về điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO)
2.1. Các chỉ tiêu định lượng
- Quy mô vốn: doanh nghiệp phải đạt mức vốn điều lệ tối thiểu theo quy định.
- Hiệu quả hoạt động: có lãi liên tục trong một số năm trước thời điểm chào bán.
- Quy mô phát hành: tổng giá trị chào bán đạt ngưỡng tối thiểu theo quy định.
- Tỷ lệ chào bán ra công chúng: phân phối một tỷ lệ tối thiểu cho số lượng nhà đầu tư công chúng.
- Cam kết nắm giữ của cổ đông sáng lập: cổ đông sáng lập cam kết nắm giữ tối thiểu một tỷ lệ cổ phần trong thời hạn nhất định.
- Tổ chức bảo lãnh phát hành: có một hoặc nhiều tổ chức bảo lãnh phát hành đứng ra cam kết bảo lãnh cho đợt phát hành.
2.2. Các chỉ tiêu định tính
- Năng lực quản trị: HĐQT và ban lãnh đạo có trình độ, kinh nghiệm quản lý.
- Cơ cấu tổ chức & quản trị công ty: hoạt động vì lợi ích cổ đông, giảm thiểu xung đột lợi ích.
- Chất lượng công bố thông tin: BCTC, bản cáo bạch và tài liệu phải đáng tin cậy, được kiểm toán và lập theo chuẩn mực.
- Tính minh bạch & chuẩn mực hồ sơ: ngôn ngữ, ký hiệu, biểu mẫu rõ ràng; được thẩm tra theo quy định.
- Phương án sử dụng vốn: kế hoạch sử dụng vốn khả thi, mục tiêu cụ thể và lộ trình triển khai rõ ràng.
3. Điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) tại Việt Nam
Theo Điều 15 Luật Chứng khoán 2019, Điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng của công ty cổ phần bao gồm:
a) Mức vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng ký chào bán từ 30 tỷ đồng trở lên tính theo giá trị ghi trên sổ kế toán;
b) Hoạt động kinh doanh của 02 năm liên tục liền trước năm đăng ký chào bán phải có lãi, đồng thời không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký chào bán;
c) Có phương án phát hành và phương án sử dụng vốn thu được từ đợt chào bán cổ phiếu được Đại hội đồng cổ đông thông qua;
d) Tối thiểu là 15% số cổ phiếu có quyền biểu quyết của tổ chức phát hành phải được bán cho ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn; trường hợp vốn điều lệ của tổ chức phát hành từ 1.000 tỷ đồng trở lên, tỷ lệ tối thiểu là 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết của tổ chức phát hành;
đ) Cổ đông lớn trước thời điểm chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng của tổ chức phát hành phải cam kết cùng nhau nắm giữ ít nhất 20% vốn điều lệ của tổ chức phát hành tối thiểu là 01 năm kể từ ngày kết thúc đợt chào bán;
e) Tổ chức phát hành không thuộc trường hợp đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc đã bị kết án về một trong các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế mà chưa được xóa án tích;
g) Có công ty chứng khoán tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán cổ phiếu ra công chúng, trừ trường hợp tổ chức phát hành là công ty chứng khoán;
h) Có cam kết và phải thực hiện niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán sau khi kết thúc đợt chào bán;
i) Tổ chức phát hành phải mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua cổ phiếu của đợt chào bán.

4. Vai trò của việc thiết lập các điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO)
- Bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư: Chứng khoán phát hành phải là chứng khoán có chất lượng cao, công ty phát hành phải là các công ty có triển vọng phát triển trong tương lai. Chất lượng chứng khoán tốt sẽ giúp hạn chế biến động giảm giá, từ đó bảo vệ nhà đầu tư khỏi thua lỗ và rủi ro biến động giá.
- Bù đắp sự thiếu hụt về thông tin cho công chúng: Trong trường hợp các công ty lần đầu thực hiện phát hành cổ phiếu ra công chúng, công chúng chưa có nhiều thông tin về công ty. Việc đảm bảo các điều kiện phát hành giúp nhà đầu tư có cơ sở ra quyết định đầu tư phù hợp.
- Xây dựng niềm tin của nhà đầu tư đối với TTCK: Việc phát hành các loại hàng hóa có chất lượng cao sẽ bước đầu tạo dựng được niềm tin cho công chúng vào TTCK và đây cũng được coi là một trong những biện pháp kích cầu chứng khoán trong giai đoạn đầu thành lập thị trường.
Kết luận
IPO không chỉ là hoạt động huy động vốn, mà còn là cam kết lâu dài của doanh nghiệp đối với tính tuân thủ và minh bạch. Chất lượng của đợt chào bán cũng như uy tín của doanh nghiệp phụ thuộc khá lớn vào việc đáp ứng được các chỉ tiêu định lượng - định tính, thực hiện đúng quy trình và nhận diện rõ các rủi ro pháp lý. Chuẩn bị hồ sơ cẩn trọng đáp ứng theo các quy định là bước đầu để doanh nghiệp tiếp cận thị trường vốn một cách hiệu quả, đồng thời tạo dựng niềm tin bền vững đối với cộng đồng nhà đầu tư.
Để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt và hiệu quả, nhà đầu tư nên thường xuyên cập nhật kiến thức tài chính, theo dõi thị trường và tham khảo ý kiến chuyên gia. Bài viết này được chuẩn bị cho mục đích cung cấp thông tin chung cho nhà đầu tư, có tính chất tham khảo, không mang tính khuyến nghị mua bán bất kỳ loại chứng khoán nào. Nếu có bất kỳ đóng góp hay thắc mắc nào, nhà đầu tư có thể gửi nội dung qua: support.digital@vietcap.com.vn
Vietcap là một trong những công ty dịch vụ tài chính hàng đầu Việt Nam, giúp khách hàng đầu tư và phát triển thịnh vượng.
Chúng tôi chuyên tư vấn, cung cấp các giải pháp tài chính cho khách hàng cá nhân và khách hàng tổ chức. Những đặc quyền vô cùng hấp dẫn và thú vị chỉ dành riêng cho khách hàng cá nhân khi mở tài khoản giao dịch chứng khoán tại Vietcap:
- Miễn phí tư vấn từ các tư vấn viên chuyên nghiệp và tận tâm
- Miễn phí trải nghiệm trên những nền tảng ổn định của Vietcap
- Nhận các báo cáo phân tích chuyên sâu theo danh mục đầu tư
MỞ TÀI KHOẢN NGAY hôm nay và bắt đầu hành trình đầu tư của bạn.
Powered by Froala Editor