Forex là gì? Có nên tham gia thị trường ngoại hối không?

Thị trường Forex (Foreign Exchange Market) hay còn gọi là thị trường ngoại hối, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư tại Việt Nam nhờ tiềm năng sinh lời cao và khả năng giao dịch linh hoạt. Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội là không ít rủi ro nếu bạn chưa hiểu rõ bản chất hoạt động của thị trường này. Vậy Forex là gì? Có nên tham gia Forex không? Hãy cùng Vietcap tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây, để bạn có cái nhìn toàn diện và ra quyết định đầu tư sáng suốt!

Forex là gì?

Forex (viết tắt của Foreign Exchange) hay còn gọi là thị trường ngoại hối, là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi các loại tiền tệ khác nhau trên toàn cầu. Đây là thị trường tài chính lớn nhất và có tính thanh khoản cao nhất thế giới, với khối lượng giao dịch trung bình mỗi ngày vượt mốc 6.000 tỷ USD (theo số liệu từ Ngân hàng Thanh toán Quốc tế - BIS).

Khác với thị trường chứng khoán truyền thống, Forex không có sàn giao dịch tập trung. Tất cả các giao dịch đều được thực hiện thông qua hệ thống điện tử phi tập trung (OTC - Over The Counter), kết nối các ngân hàng trung ương, tổ chức tài chính, doanh nghiệp xuất nhập khẩu, quỹ đầu tư và nhà đầu tư cá nhân trên khắp thế giới.

Forex là gì?

Giao dịch Forex là gì? Trong giao dịch Forex, các đồng tiền được trao đổi theo từng cặp (cặp tiền tệ) như EUR/USD, USD/JPY, GBP/USD... Khi bạn mua một cặp tiền, tức là bạn đang mua đồng tiền đứng trước (đồng cơ sở) và bán đồng tiền đứng sau (đồng định giá). Lợi nhuận hoặc thua lỗ sẽ phụ thuộc vào sự chênh lệch tỷ giá giữa thời điểm mở và đóng giao dịch.

Cách thị trường Forex hoạt động

Thị trường Forex hoạt động dựa trên cơ chế mua một đồng tiền và đồng thời bán một đồng tiền khác trong cùng một cặp tiền tệ. Ví dụ, khi bạn giao dịch cặp EUR/USD, nếu bạn tin rằng đồng Euro sẽ mạnh lên so với đồng Đô la Mỹ, bạn sẽ mua cặp này (long). Ngược lại, nếu dự đoán Euro sẽ yếu đi, bạn sẽ bán (short) cặp này để hưởng lợi từ sự giảm giá.

Thị trường Forex hoạt động liên tục 24 giờ

Forex là thị trường phi tập trung (OTC), không có sàn giao dịch vật lý. Thay vào đó, các giao dịch diễn ra thông qua mạng lưới toàn cầu gồm các ngân hàng lớn, tổ chức tài chính, sàn Forex môi giới (broker) và nhà đầu tư cá nhân. Hệ thống này cho phép giao dịch diễn ra liên tục 24 giờ mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần, từ thứ Hai đến thứ Sáu.

Thị trường được chia thành 4 phiên giao dịch chính theo múi giờ toàn cầu:

Phiên Sydney (Úc): mở đầu ngày giao dịch mới.
Phiên Tokyo (châu Á): hoạt động sôi nổi vào buổi sáng theo giờ Việt Nam.
Phiên London (châu Âu): có khối lượng giao dịch lớn nhất trong ngày.
Phiên New York (Mỹ): biến động mạnh, đặc biệt khi trùng với phiên London.

Ưu nhược điểm của giao dịch Forex là gì?

Đầu tư Forex có thể mang lại lợi nhuận hấp dẫn, nhưng cũng đi kèm với những rủi ro nhất định. Dưới đây là phân tích chi tiết về ưu điểm và nhược điểm của giao dịch Forex:

Ưu điểm của giao dịch Forex là gì?

Giao dịch Forex thu hút hàng triệu nhà đầu tư trên toàn cầu nhờ những đặc điểm nổi bật dưới đây:

Thanh khoản cực cao: Forex là thị trường có khối lượng giao dịch lớn nhất thế giới, giúp bạn dễ dàng mua bán mà không lo bị kẹt lệnh hay thiếu đối tác giao dịch.
Giao dịch 24/5: Thị trường mở cửa liên tục từ thứ Hai đến thứ Sáu, chia thành 4 phiên lớn (Sydney, Tokyo, London, New York), tạo sự linh hoạt về thời gian cho nhà đầu tư cá nhân.
Chi phí thấp: Nhiều sàn giao dịch không thu phí hoa hồng mà chỉ tính chênh lệch giá mua - bán (spread), giúp tối ưu chi phí giao dịch.
Đòn bẩy tài chính: Cho phép bạn giao dịch với số vốn nhỏ nhưng kiểm soát được khối lượng lớn hơn rất nhiều lần, tăng khả năng sinh lời.
Tính minh bạch cao: Thị trường bị chi phối bởi tin tức và yếu tố kinh tế toàn cầu, không dễ bị thao túng bởi cá nhân hoặc tổ chức đơn lẻ như một số thị trường khác.

Ưu nhược điểm của giao dịch Forex là gì?

Nhược điểm của giao dịch Forex là gì?

Bên cạnh những lợi thế, Forex cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro mà nhà đầu tư cần nhận diện rõ ràng trước khi tham gia:

Rủi ro cao do đòn bẩy: Đòn bẩy có thể khuếch đại lợi nhuận nhưng cũng làm tăng mức thua lỗ, dẫn đến cháy tài khoản nếu không kiểm soát tốt.
Đòi hỏi kiến thức và kinh nghiệm: Forex không dành cho người mới bắt đầu nếu không có sự chuẩn bị kỹ về kiến thức, kỹ năng phân tích và quản lý rủi ro.
Dễ bị ảnh hưởng bởi tâm lý: Những cảm xúc như sợ hãi, tham lam hoặc thiếu kiên nhẫn dễ khiến nhà đầu tư ra quyết định sai lầm.
Biến động mạnh: Giá tiền tệ có thể dao động lớn trong thời gian ngắn do ảnh hưởng từ tin tức, chính sách tiền tệ hoặc sự kiện địa chính trị.

Chơi Forex tại Việt Nam có hợp pháp không?

Tại Việt Nam, pháp luật hiện hành chưa cho phép cá nhân giao dịch Forex với mục đích đầu tư sinh lời thông qua các sàn quốc tế. Điều này có nghĩa là việc chơi Forex dưới hình thức mở tài khoản tại các sàn môi giới nước ngoài và tự thực hiện các giao dịch là không được pháp luật bảo vệ.

Theo Thông tư 20/2011/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về việc quản lý ngoại hối, chỉ có tổ chức tín dụng được phép hoạt động ngoại hối (như ngân hàng thương mại được cấp phép) mới được thực hiện các hoạt động mua bán ngoại tệ trên thị trường.

Ngoài ra, Điều 36 của Pháp lệnh Ngoại hối 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2013) quy định: “Chỉ các tổ chức được Ngân hàng Nhà nước cấp phép mới được thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ ngoại hối.”

Pháp luật Việt Nam hiện hành chưa cho phép cá nhân giao dịch Forex

Như vậy, các cá nhân tại Việt Nam không được phép mở sàn, kêu gọi đầu tư hoặc giao dịch ngoại hối với mục đích sinh lời. Mọi hoạt động môi giới, mời gọi đầu tư Forex tại Việt Nam dưới hình thức đa cấp, cam kết lợi nhuận hoặc ủy thác đầu tư đều có thể bị xem là vi phạm pháp luật, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, hiện nay vẫn có rất nhiều người Việt tham gia giao dịch Forex thông qua các sàn quốc tế. Hình thức này không bị cấm trực tiếp, nhưng cũng không có hành lang pháp lý rõ ràng để bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư cá nhân. Nếu xảy ra tranh chấp, rủi ro mất tiền hoặc bị lừa đảo, nhà đầu tư sẽ rất khó được pháp luật trong nước hỗ trợ.

Nhà đầu tư nào nên và không nên tham gia Forex?

Thị trường Forex không dành cho tất cả mọi người. Đây là sân chơi có tính rủi ro cao, đòi hỏi sự hiểu biết, kỷ luật và khả năng quản lý cảm xúc tốt. Nếu bạn là người có nền tảng kiến thức tài chính, hiểu rõ cách vận hành của thị trường, biết quản lý vốn và không bị chi phối bởi cảm xúc, thì Forex có thể là kênh đầu tư tiềm năng.

Ngược lại, nếu bạn mới bắt đầu, thiếu kinh nghiệm hoặc đang tìm kiếm một cách làm giàu nhanh chóng mà không muốn đầu tư thời gian học hỏi, thì giao dịch Forex có thể khiến bạn gặp rủi ro tài chính nghiêm trọng. Đặc biệt, những ai dùng tiền vay mượn hoặc tiền gấp cho nhu cầu thiết yếu để đầu tư Forex nên dừng lại và cân nhắc kỹ.

Forex đòi hỏi sự hiểu biết, kỷ luật và khả năng quản lý cảm xúc tốt

Tóm lại, Forex phù hợp với những nhà đầu tư chủ động, có kiến thức, khả năng phân tích và tâm lý ổn định. Nếu bạn chưa sẵn sàng về những yếu tố đó, có thể cân nhắc các kênh đầu tư an toàn và dài hạn hơn để bảo toàn vốn và tránh áp lực tâm lý khi thị trường biến động.

Kết luận

Bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ Forex là gì, cách thị trường ngoại hối hoạt động, cũng như những ưu - nhược điểm và rủi ro pháp lý khi tham gia tại Việt Nam. Hy vọng bạn đã có cái nhìn thực tế và cân nhắc được liệu Forex có phù hợp với mục tiêu đầu tư của mình hay không. Đừng quên theo dõi Vietcap để cập nhật thêm nhiều kiến thức đầu tư thực tiễn, xu hướng thị trường và cơ hội sinh lời an toàn nhé!

Vietcap là một trong những công ty dịch vụ tài chính hàng đầu Việt Nam, giúp khách hàng đầu tư và phát triển thịnh vượng. Chúng tôi chuyên tư vấn, cung cấp các giải pháp tài chính cho khách hàng cá nhân và khách hàng tổ chức.

Những đặc quyền vô cùng hấp dẫn và thú vị chỉ dành riêng cho khách hàng khách cá nhân khi mở tài khoản giao dịch chứng khoán tại Vietcap: